Bài giảng Mùng 2 Tết

MÙNG 2 TẾT

Lm. G.B. Trương Đình Hà

Hiếu thuận là căn bản của đạo làm người. Một người được đánh giá là tốt hay không chính là nhìn vào việc họ đối xử với cha mẹ thế nào, giữ tròn phận làm con ra sao.

Hiếu, chính là điều căn bản của đức hạnh. Cổ nhân có câu: “Bách thiện hiếu vi tiên” (Trong trăm đức tính tốt thì hiếu đứng đầu). Người Á Đông coi hiếu thuận chính là phẩm chất quan trọng nhất, là bài học đầu tiên mà ai cũng cần phải biết.

Giáo Hội Việt Nam dành ngày mồng hai tết mỗi năm để cầu nguyện cho tổ tiên và ông bà cha mẹ, và dạy cho con cái biết giữ lấy lời của cha, ghi nhớ lời của mẹ như Sách Cách ngôn 6, 29-23 viết:

" Con ơi giữ lấy lời cha,

Chớ quên lời mẹ nhớ mà ghi tâm.

Đèn soi trong chốn tối tăm,

Ấy là chính những lời răn, lệnh truyền.

Nhớ cầu cho bậc tổ tiên,

Khắc ghi công đức một niềm tri ân ".

Lý do mà con người phải đền đáp công ơn tổ tiên, ông bà,cha mẹ cho cân xứng chính bởi vì chúng ta tin vào Thiên Chúa, biết ơn Thiên Chúa trước hết, vì Ngài là nguồn cội sự sống, chính Thiên Chúa là Đấng tác thành vũ trụ vạn vật. Ngài ban cho sự sống trên đời, ban sự sống cho tổ tiên. Tổ tiên sinh ra ông bà nội ngoại và rồi nội ngoại sinh ra cha mẹ ta, cha mẹ sinh ra ta là con cái. Kinh tiền tụng lễ mồng hai tết, đã dẫn chúng ta đến mạc khải của Thiên Chúa sáng tạo, đến nguồn cội sự sống:" Quả thực, khi ngẫm xem muôn loài trong vũ trụ, tự nhiên chúng con thấy vạn sự đều có cội rễ căn nguyên: chim có tổ....Nhưng phải nhờ ơn Cha mạc khải, chúng con mới nhận biết Cha là nguyên lý sáng tạo muôn loài, là Cha chung của tất cả chúng con. Cha đã ban sự sống cho tổ tiên và ông bà cha mẹ chúng con, để các ngài truyền lại cho con cháu. Cha cũng đã ban cho các ngài ơn huệ dư đầy, để chúng con được thừa hưởng mà nhận biết, tôn thờ và phụng sự Chúa ".

Chính vì biết Chúa, yêu mến Chúa, giữ giới luật của Chúa mà phận làm con mới giữ chữ hiếu với cha mẹ. Vì vậy, lúc cha mẹ còn sống phải thăm nom, nuôi dưỡng. Khi cha mẹ yếu đau phải chăm sóc thuốc men, đưa đi bệnh viện chữa trị cho tận tâm tận lực về phần xác, về phần hồn cầu nguyện lo liệu cho cha mẹ được đón nhận các bí tích, bí tích giải tội, bí tích Thánh Thể, bí tích Xức dầu. Khi cha mẹ khuất bóng, phải cầu nguyện, lo liệu xin lễ, lo hậu sự chu đáo, lo ngày giỗ ngày chạp vv...Đó là ơn nghĩa con cái phải đáp trả báo đền, vì "cầu nguyện cho những người qua đời  được giải thoát khỏi tội lỗi là một việc lành thánh...". Sách Khải Huyền viết:" Phúc thay kẻ nhắm mắt lìa đời, đã lìa đời trong ơn nghĩa Chúa. Trải qua bao nhọc nhằn vất vả. Giờ đây họ xứng đáng nghỉ ngơi. Vì công đức xưa kia vẫn còn theo họ mãi ". Thánh Phaolô khuyên nhủ giáo đoàn Êphêsô trong bài đọc 2 hôm nay:" Kẻ làm con, hãy vâng lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Hãy tôn kính cha mẹ. Đó là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa: để ngươi được hạnh phúc và hưởng thọ trên mặt đất này ". Tin Mừng Matthêu còn nhấn mạnh hơn:" Quả thế, Thiên Chúa dạy: Ngươi hãy thờ cha kính mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải xử tử ". Hôm nay có những người con thảo hiếu, về thăm cha mẹ trong những ngày tết. Tuy nhiên, chúng ta cũng đau đớn mà nói rằng có những người con trong xã hội hiện thời, ngay trong xứ của chúng ta cũng có nữa, bất kính với cha mẹ, qua lời nói cử chỉ thái độ làm cha mẹ rất buồn tủi, đau khổ. Những người con bất hiếu là những ngày tết chỉ nghĩ đén mình, lo vui chơi với bạn bè mà không nghĩ gì đến cha mẹ.

Tôi nhớ đến câu chuyện ông Tăng Sâm hiếu thảo với mẹ. Tăng Sâm, một trong những môn đệ nổi tiếng nhất của Khổng Tử, là người thờ mẹ chí hiếu, được liệt vào 24 tấm gương hiếu thảo. Tương truyền rằng khi mẹ ông cắn vào ngón tay cũng khiến ông bồn chồn lo lắng. Khi ông còn nhỏ lầm lỗi bị mẹ lấy roi đánh, Tăng Sâm cười, mẹ càng đánh mạnh ông càng cười. Rồi khi lớn lên ông cũng nghịch ngợm khi đó mẹ đã lớn tuổi cũng lấy roi đánh  Tăng Sâm khóc nức nở.

Mẹ hỏi: “Trước nay bị đánh con không bao giờ khóc lóc, con lại còn cười nữa. Cớ sao nay lại khóc?”. Tăng Sâm gạt nước mắt thưa rằng: “Thưa mẹ, mấy lần trước mẹ đánh thấy đau, con biết rằng mẹ còn khoẻ nên con cười vui. Hôm nay mẹ vung roi đánh không thấy đau nữa, biết rằng mẹ đã yếu đi nhiều. Con đau lòng thương mẹ nên khóc“. Thật là một người con chí hiếu!

****

Những năm trước tôi về thăm mẹ thì mẹ còn khỏe, còn minh mẫn còn đi đứng được; mỗi lần tôi ra đi mẹ chạy theo cho mẹ đi với. Có lần tôi cũng đưa mẹ đi theo lên chơi vài ngày, nhưng nhiều khi bận việc, nhiều lúc vội đi tôi phải trốn mẹ đi để mẹ khỏi biết mà đòi đi theo. Bây giờ về muốn cho mẹ đi nữa cũng không được vì mẹ yếu nhiều rồi. Tôi viết bài thơ "Con nhớ mẹ" để tặng mẹ khi mẹ cấp cứu ở bệnh viện vào ngày Chúa Nhật Mother's Day

1. Mẹ ơi!

Con nhớ mẹ từng chiều nắng nhạt

Trong lời kinh cầu mỗi sớm mai

Bao năm trường trĩu nặng đôi vai

Cuộc đời mẹ dãi dầu mưa nắng

Miền quê xa hiền hòa xanh sóng lúa 

Cánh đồng chiều thơm ngát đòng đơm bông

Mẹ bươn chải trong nắng hạ mưa đông

Gánh gạo qua sông từng triều lên lặng lẽ

Mẹ nuôi con bằng dòng sữa mẹ,

bằng trái tim từ ái ngọt ngào,

bằng những giọt mồ hôi trưa hè nào trên sân lúa,

bằng những đêm trường thức trắng suốt canh thâu.

Thân mẹ gầy mảnh mai cánh hạt

Đôi mắt sâu thâm quầng mỏi mệt vẫn hát ru con.

2. Cứ mỗi lần con ghé về thăm mẹ

mẹ già hơn, yếu hơn, mắt sâu hơn

Tay mẹ gầy bàn tay ấy đã từng...

Nâng niu con trao cho con hơi ấm

Trứơc sân nhà lững thững bước chân thon

Vẫn hình bóng bà mẹ quê thủa nhỏ

Mẹ cúi nhặt từng chiếc lá khô rơi

Để lại cho con gương sáng đời cần lao nghèo khó.

Hôn chào mẹ con phải đi mẹ ạ!

"Cho mẹ đi với"! Mẹ chạy theo,

bồn chồn nắm tay con.

Gỡ tay mẹ ngậm ngùi con bước vội

Lòng quặn đau thương mẹ hy sinh nhiều.

3. Được tin mẹ đau con về thăm mẹ

Chân yếu, mắt mờ không trông thấy con

Nhưng lời kinh vẫn sốt sáng trên môi

Mẹ nằm đây trong tuổi già cô đơn hiu quạnh

Thuở ấu thơ con cần mẹ, mẹ luôn bên cạnh

Mẹ đồng hành che chở bảo vệ con

Tuổi già xế bóng, đau yếu mẹ cần con,

Con biền biệt phương trời xa vắng lặng

Con thương mẹ, mẹ ơi! Con thương mẹ!

Ngày mẹ xa con đã gần rồi.

Một ngày nào đó con về đơn côi.

Sẽ không còn thấy bóng dáng mẹ nhặt lá khô rơi,

Không có mẹ chạy theo nắm tay con,

Không còn nghe mẹ nói: "cho mẹ đi với" nữa!

Chúa Nhật "Mother's Day" 13/5/2018 .Thương tặng mẹ đang cấp cứu tại bệnh viện.

Giang Hạ (Lm. G.B. Trương Đình Hà)

Trong ngày mùng hai tết hôm nay chúng ta về nhà vui tết để báo hiếu cha mẹ, cố gắng sống những ngày với cha với mẹ thật hạnh phúc đừng làm phật lòng cha mẹ. Xin Chúa chúc phúc cho những bậc ông bà, cha mẹ  còn sống, và xin Chúa thương đưa những vị đã khuất về với Chúa. Amen.

Bà Rịa 6/2/2019